Uit De Standaard van
1 september 2022.
De
(eerste) steen der wijzen is gelegd in Molenbeek
In de armste wijk van Brussel bouwen de Jezuïeten
een nieuwe secundaire school. Die moet niet alleen ‘een locomotief voor
Molenbeek’ worden, maar ook een uithangbord van het Brussel van morgen én van
het Vlaamse onderwijs.
Klaas
Maenhout
Donderdag 1 september 2022 om 3.25 uur
Bij de eerstesteenlegging werden jongeren uit de
buurt uitgenodigd voor een boksinitiatie. Ivan Put
Een eerstesteenlegging is zelden spannend. Tenzij
die eerste steen de belofte in zich draagt om iets wezenlijks te veranderen.
In de buurt, de stad, het onderwijs.
Niet toevallig dus dat een hele reeks notabelen
net voor de start van het schooljaar kwam opdagen in hartje Molenbeek. Liefst
drie ministers (Ben Weyts, Sven Gatz en Benjamin Dalle), een staatssecretaris
(Pascal Smet), de top van de Vlaamse Gemeenschapscommissie (Steven Vervoort),
de topman van het katholiek onderwijs (Lieven Boeve) én Molenbeeks schepen van
Onderwijs Jef Van Damme verzamelden gisteren rond de metalen tegel die de
officiële start van de Egied Van Broeckhovenschool inluidde.
De school, die wordt opgericht door de paters
Jezuïeten in de armste wijk van de armste gemeente, moet er in vele opzichten
een worden van de ommekeer. In de eerste plaats moet ze een antwoord bieden op
vele maatschappelijke problemen in onze hoofdstad. Zo is er al jaren een
enorme demografische druk die zich laat voelen in het Nederlandstalig
onderwijs.
Schooluitval tegengaan
Dat het merendeel van de 850 leerlingen een
technische of beroepsopleiding zal volgen, is meer dan een zegen. De school
vult een hiaat in de hoofdstad. ‘Het aso is super in Brussel, maar de stad
schreeuwt om technische profielen’, zegt minister van Onderwijs Ben Weyts
(N-VA).
Als het even kan moet de school via haar aanbod en
pedagogisch project ook de hoge schooluitval bij Brusselse jongeren drukken,
nieuwe leerkrachten aantrekken en het imago van het technisch- en beroepsonderwijs
(een oud zeer in het Vlaamse onderwijs) opkrikken. ‘We hopen dat de school
vonken zal geven’, zegt Weyts.
‘Het aso is super in Brussel, maar de stad
schreeuwt om technische profielen’Ben Weyts (N-VA) Minister van Onderwijs
De ambitie is ook om de buurt te doen opleven. ‘Dit
gebouw, een architecturale parel, zal een smoel hebben’, aldus Brussels
staatssecretaris voor Stedenbouw Pascal Smet (Vooruit). ‘Het zal op het
toplijstje van bezoekers komen en zowel in de “boekskes” over onderwijs als
over architectuur belanden.’
Domeinschool
Ook de anderen denken er zo over: ‘De school is een
troef voor de probleemwijken’, benadrukt Vlaams minister van Brussel Benjamin
Dalle (CD&V). ‘Het project is een cadeau voor ons, we hopen dat het een
locomotief is voor de wijk’, zegt schepen Van Damme (Vooruit).
Maar de ambitie van de school, genoemd naar een
priester-arbeider die in Kuregem woonde, reikt verder. De school wil ook
Vlaanderen inspireren. Onder meer het concept van de school, die onderdak vindt
in de vroegere brouwerij Vandenheuvel aan het Weststation, wordt uniek: het
wordt een domeinschool. Dat betekent: de school vertrekt niet vanuit de
klassieke onderverdeling aso, tso, bso, maar biedt wel richtingen aan binnen
twee domeinen. Aan de ene kant STEM (wetenschap en technologie), aan de andere
maatschappij en welzijn. ‘In die richtingen kunnen leerlingen zowel aso- als
tso- en bso-richtingen volgen’, legt Eddy Van De Velde van Ignatius Scholen in
Beweging uit.
De school komt in een oude brouwerij (l.) en in een
nog te bouwen nieuwe vleugel (r.). Ivan
Put
De school wil ook haar functie als loutere plaats
waar kinderen iets leren, overstijgen. Het project moet de buurt samenbrengen.
‘Na schooltijd blijft het gebouw daarom open, het concept van de brede school’,
zegt Van De Velde. Pascal Smet voegt daaraan toe: ‘Dit project staat voor goed
onderwijs in een aangename omgeving. De school krijgt de rol van een
gemeenschapscentrum, via samenwerkingen met lokale verenigingen en initiatieven.’
Liggen de verwachtingen niet te hoog? Dat de school
een Jezuïetenstempel krijgt, draagt ongetwijfeld bij tot het enthousiasme. De
Jezuïeten zijn nog steeds een kwaliteitsmerk. Hun motto plus est en vous inspireert. Omdat ze in Vlaanderen
nog altijd gelinkt worden aan elitaire colleges, lijkt de nieuwe school een
atypisch project: een school met technische en beroepsopleidingen in hartje
Molenbeek. Toch is het een logische keuze, zegt Marc Desmet van de jezuïeten.
‘Dit ligt helemaal niet buiten onze comfortzone. Jezuïeten gaan waar het
brandt. En hier brandt het: scholentekort, grootstedelijke armoede, sociale
onrust en diversiteit komen hier samen.’ Voormalig topman Paul Yperman
benadrukte eerder dat hij niet inzag ‘waarom het
project er alleen zou zijn voor aso-leerlingen’.
De school symboliseert de omslag die de Jezuïeten -
of correcter : het Ignatiaanse onderwijs (naar Ignatius van Loyola), aan het
maken is. ‘Sociale gerechtigheid en armoede zijn nu nog meer onze prioriteit’,
aldus Desmet.
De vraag is, na deze eerste steen, of de school aan
de verwachtingen van alle aanwezigen zal kunnen voldoen. Het gebouw, hoe
prematuur ook, lijkt nu al duidelijk te maken dat het in de eerste plaats een
plek van vriendschap wil zijn. Op de gevelsteen staat ‘En todo amar y servir’
gegraveerd, ‘in alles lief te hebben en te dienen’. Dat lijkt een prima start.
